Επιστροφή στην αρχική σελίδα

Προς μαθητή-τρια δημοτικού σχολείου και όχι μόνο
Πώς να σκέφτεσαι, όταν λύνεις ένα μαθηματικό πρόβλημα

Του δάσκαλου, Γιάννη Μόκια

Για να λύσεις ένα πρόβλημα ασφαλώς θα χρησιμοποιήσεις την σκέψη σου, τη φαντασία, τη μνήμη και την προσοχή. Με τη βοήθειά τους θα πετύχεις την κατανόησή του. Γνωρίζεις βέβαια ότι κάθε μαθηματικό πρόβλημα κρύβει στις αράδες του ένα ή περισσότερα ζητούμενα, δηλαδή άγνωστα στοιχεία. Σκοπός σου είναι να τα βρεις έχοντας οδηγούς σου τα γνωστά στοιχεία ή τις πληροφορίες που σου δίνει το πρόβλημα. Ο χρόνος που θα χρειαστείς για να φτάσεις στη λύση εξαρτάται από το βαθμό ετοιμότητάς σου και από το βαθμό που κατανόησες το πρόβλημα. Μπορεί να είναι σύντομος ή μεγαλύτερης διάρκειας.

Για να προσεγγίσεις με επιτυχία την επίλυση ενός μαθηματικού προβλήματος προσπάθησε να ακολουθήσεις τις παρακάτω συμβουλές:
Χρησιμοποίησε απαραίτητα χαρτί και μολύβι.
Χρησιμοποίησε το σχολικό σου βιβλίο μελετώντας με προσοχή όλη τη θεωρία της ενότητας, για να καταλάβεις τη βασική γνώση που περιέχει. Κατόπιν μελέτησε με προσοχή και ξαναγράψε στο πρόχειρο τον τρόπο επίλυσης των παραδειγματικών ασκήσεων και προβλημάτων της ενότητας. Μην ανοίγεις το σχολικό βιβλίο μόνο για να αντιγράψεις τις ασκήσεις και τα προβλήματα ή για να δεις φευγαλέα ένα ξεκομμένο μαθηματικό τύπο.
Μη φοβάσαι τα μαθηματικά. Είναι κι αυτό ένα μάθημα και μάλιστα πολύ ενδιαφέρον. Με το φόβο θα ξεχνάς κάθε φορά τι διαβάζεις και δε θα μπορείς να καταλήξεις σε συμπεράσματα. Να έχεις θάρρος και εμπιστοσύνη στις δυνάμεις σου.
Να έχεις ηρεμία και υπομονή. Η ταραχή και η ανησυχία είναι κακοί σύμβουλοι της σκέψης, ιδιαίτερα στα μαθηματικά. Η προσοχή σου πρέπει να είναι συγκεντρωμένη στο πρόβλημα. Αν σου ξεφύγει κάτι, θα δυσκολευτείς να βρεις τη λύση.
Τα μαθηματικά θέλουν χρόνο. Δεν γίνονται γρήγορα και βιαστικά. Διάβασε το πρόβλημα τουλάχιστον τρεις φορές πριν προσπαθήσεις να το λύσεις. Στην αρχή διάβασέ το αργά, για να πάρεις μια γενική εικόνα. Τη δεύτερη φορά εντόπισε και υπογράμμισε τα κύρια σημεία του προβλήματος. Την τρίτη φορά προσπάθησε να ανακαλύψεις τις σχέσεις των δεδομένων μεταξύ τους.
Ξεκίνησε την επίλυση κάνοντας ερωτήσεις στον εαυτό σου, όπως: Τι θέλω να βρω; Πώς θα φτάσω στη λύση; Ποια είναι τα γνωστά στοιχεία; Ποιες πράξεις θα πρέπει να κάνω; Τι θα βρω κάθε φορά;
Να έχεις κριτική σκέψη. Να κρίνεις δηλαδή τι είναι  περιττό και ασήμαντο και ποια στοιχεία του προβλήματος είναι σημαντικά. 
Κάνε διάλειμμα, όσες φορές αισθανθείς μεγάλη πίεση ή κούραση. Ξαναδιάβασε το πρόβλημα από την αρχή κάθε φορά που επιστρέφεις.
Προσπάθησε να ανακαλύψεις την ορολογία των λέξεων του προβλήματος. Σημείωσε στο τετράδιο κάθε πράξη, κάθε υπόθεση και κάνε διάφορους συσχετισμούς που πιστεύεις πως θα σε βοηθήσουν.
Κάθε φορά που συναντάς δυσκολία, ζήτησε βοήθεια από το δάσκαλό σου ή από ένα συμμαθητή σου ή από κάποιον που γνωρίζει, εφόσον βρίσκεσαι εκτός σχολείου. Μη ξεχνάς πάντως πως σημασία έχει να προσπαθήσεις εσύ να ανακαλύψεις τη λύση με τη δραστηριοποίηση των νοητικών σου δυνάμεων. 
Μη φοβάσαι να κάνεις λάθος. Το λάθος θα δείξει σε σένα και στο δάσκαλό σου τι δεν γνωρίζεις καλά και θα σε βοηθήσει να μην το επαναλάβεις. Έτσι θα διορθώσεις την τεχνική σου και θα αναπτύξεις τη μαθηματική σκέψη παραπέρα.
Φαντάσου πως είσαι ένας εξερευνητής και προσπαθείς να ανακαλύψεις το δρόμο που θα σε οδηγήσει σε μια νέα άγνωστη χώρα. Κάνε στο τετράδιό σου διαγράμματα και σχέδια, γραφικές παραστάσεις και πίνακες, πράξεις και υπολογισμούς που θα σε οδηγήσουν στη λύση του προβλήματος.
Στο τέλος κάνε την ανακεφαλαίωση απαντώντας στην ερώτηση: «Τι έκανα για να  λύσω το πρόβλημα;» και, αν έχεις όρεξη, γράψε τα βήματα στο τετράδιό σου.

Βιβλιογραφία:ΜπάμπηςΤουμάσης,ΣΥΓΧΡΟΝΗΔΙΔΑΚΤΙΚΗΤΩΝΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ, GUTENBERG,ΑΘΗΝΑ

2002, σελ. 423-428

Μπορείς να κατεβάσεις το φύλλο βοήθειας για την επίλυση μαθηματικών προβλημάτων εδώ..

 

 

Επιστροφή στην αρχική σελίδα